Uitbreiding Metis Montessori Lyceum, Amsterdam

Een school in het Oosterpark


leren met uitzicht op het groen

Uitbreiding Metis Montessori Lyceum, Amsterdam

In opdracht van Montessori Scholengemeenschap Amsterdam werkte atelier PRO aan de uitbreiding en geheel gerenoveerde schoolgebouw in het Oosterpark. Naast het bouwkundige ontwerp voor deze uitbreiding is atelier PRO ook gevraagd om een passend interieurontwerp te maken voor het nieuwe schoolgebouw.


Dit schoolgebouw is altijd voor kinderen uit Amsterdam Oost bestemd geweest. Opvoeding en het Oosterpark zijn van oudsher met elkaar verbonden; dat wil de opdrachtgever graag zo houden. In 1904 verrees de Hoogere Burgerschool met 'vijfjarigen cursus' aan het prille Oosterpark. Het gebouw van architect Leguyt heeft sinds die tijd altijd dienst gedaan als middelbare school, ook wel bekend onder de naam Amstellyceum. Sinds augustus 2013 huist het Montessori Lyceum in het pand. Atelier PRO heeft het gehele pand grondig verbouwd en gerenoveerd. 


‘Verdubbeling’ van het Oosterpark
Het bestaande schoolgebouw bestaat uit een carré rond een grote plataan en ligt aan de rand van het Oosterpark in Amsterdam. Stadsdeel Oost werkt aan een grote renovatie, Verdubbeling Oosterpark, een ontwerp van Buro Sant en Co landschapsarchitectuur, waardoor de school in de toekomst geheel in het groen ligt.


Het noordelijke en zuidelijke deel van het Oosterpark waren heel verschillend van elkaar. Het zuidelijke was groen en open, in het noordelijke deel stonden gebouwen omringd door hekken, waaronder het Metis Montessori Lyceum. Dit parkdeel was veel minder publiek toegankelijk en minder groen. Het idee was dit deel meer open te maken waardoor het Oosterpark verdubbeld werd. De hekken van het privé terrein rond de school zijn verwijderd en zo ontstond meer openbaar groen, waar mogelijk met gras tot aan de gevel.


Aanbouw
Het Metis Montessori Lyceum is een school voor VWO, HAVO en MAVO en had ongeveer 700 leerlingen. De school wilde doorgroeien naar ruim 900 leerlingen. Het oorspronkelijk gebouw was daarvoor te klein en renovatie alleen was niet genoeg. 
De stedenbouwkundige uitgangspunten bepalen dat de footprint van de aanbouw maximaal 900 m² mocht zijn, met een volume van maximaal 4 lagen. Randvoorwaarden voor het ontwerp waren:

  • Optimale interne aansluiting aanbouw aan bestaande school;
  • Nieuwe relatie tussen school en park én aansluiting park tot aan Mauritskade mogelijk maken;
  • Zichtbaarheid nieuwe deel van de school vanaf Mauritskade;
  • Behoud monumentale plataan op patio;
  • Behoud monumentale conciërgewoning;
  • Aandacht voor een goede logistiek van leerlingenstromen.


Omkering
De gebouwen aan de Mauritskade hadden vroeger ook een ingang in het park. Die zijn weer teruggebracht. Ook het Metis Montessori Lyceum stond met de rug naar het park; de lesruimten waren allemaal op de stad georiënteerd. Met de uitbreiding wilde de school de entree niet alleen logistiek beter organiseren maar ook de ligging aan het park optimaal benutten. Gekeken werd of de ingang naar het park weer open kon. Deze ‘omkering’ geeft de school de mogelijkheid om lesruimten te laten uitkijken over het park.

 

Here comes the sun
De gevel is voorzien van een opvallende, zwart geperforeerde panelen. Deze elektrisch bedienbare panelen fungeren als zonwering en zijn onderdeel van het kunstwerk ‘Here Comes The Sun’ van Chris Kabel. Hij heeft 4.500 transparante glazen lenzen en filters in diverse kleuren aangebracht in deze panelen. De lichtinval zorgt hierdoor voor een diffuus speels lichteffect in de klaslokalen. Het patroon van de lenzen verwijst op een afstand van het gebouw naar het golf- en deeltjeskarakter van licht.

 


Publicaties

Stedenbouw & architectuur # 5, oktober 2022 Top 10 succesvol onderwijsvastgoed p59
Schooldomein inspiratieboek 2015-2020 p410-413
Gebouwd in Amsterdam p200
Stedenbouw Editie 743 p33-37
Stedenbouw.nl juni 2017
Architectenweb 2016 p 40-45
Het Parool

 

PODCAST

MML in BNR podcast 'De techniek achter scholen' interview met Dorte Kristensen

TV5 videofilm over de nieuwe aanbouw van Metis Montessori College

  • Een skatebaan vormt de vloeiende overgang van gebouw naar park © Jan Paul Mioulet
  • ‘Here comes the sun’ heet het kunstwerk van Kris Kabel dat als confetti over de zwart aluminium gevel is ‘gestrooid’.© Jan Paul Mioulet
  • Gevel aan parkzijde © Jan Paul Mioulet
  • Exterieur © René Souverijn
  • Jan Paul Mioulet
    Zorgvuldige aansluiting van nieuw op oud waarbij de oude plataan een prominente rol heeft gekregen © Jan Paul Mioulet
  • Luchtfoto © Peter Elenbaas
  • De connector, verbinding tussen nieuwbouw en oudbouw © Jan Paul Mioulet
  • Ruime en lichte overloop © René Souverijn
  • Leerplein © René Souverijn
  • Leerplein © René Souverijn
  • Vensterluiken met lenzen filteren het binnenvallende zonlicht © Jan Paul Mioulet
  • Mauritskade 58 in de tijd van het Amstellyceum
  • Gebouw los in de ruimte (atelier PRO)
    Gebouw los in de ruimte