Interieur Woonzorgcentrum Scheldehof, Vlissingen

Thuis in de plaatwerkerij,


spanningsveld tussen industrie en huiselijk.

Interieur Woonzorgcentrum Scheldehof, Vlissingen

In en naast de voormalige zware Plaatwerkerij op de Scheldewerf in Vlissingen is nu een uniek woonzorgcentrum gevestigd. Dit spiksplinternieuwe zorgcentrum van WVO Zorg omvat tevens een mix van publieksvoorzieningen als brasserie, ateliers, bioscoop, theater, kapsalon, winkels en parkeergarage. Een boeiende transformatieopgave om zo’n kolossaal gebouw na jaren een nieuwe invulling te geven. Deze locatie appelleert aan het collectief geheugen; sommige bewoners van nu zijn de werknemers van de Plaatwerkerij toen. Bovendien is dit project een aanjager voor een vergeten stedelijk gebied. In de Plaatwerkerij bevinden zich 120 woonunits voor somatische en psychiatrische patiënten. Psychogeriatrische patiënten zijn ondergebracht in de nieuwbouw die ook gebruikt wordt voor zelfstandige bewoning zonder zorg. Deze opzet zorgt voor sociaal verkeer en vitaliteit in het gebouw.

Openbreken
De gesloten gevel is opengebroken en maak plaats voor veel glas. De grote deuren zijn opengezet en er is een transparante glazen doos toegevoegd op de begane grond. Binnen zijn drie verdiepingen woningen en vides die als een los meubelstuk in de enorme ruimte hangen.

De oude stalen poort aan de dokzijde dient als de hoofdentree van het centrum. Op de begane grond van de plaatwerkerij zijn alle gemeenschappelijke functies ondergebracht. Een oude kraan hangt in de ruimte en de stalen kolommen zijn grotendeels gehandhaafd. Het gezellige restaurant is direct zichtbaar vanaf de entree. Er is een mix van zitmogelijkheden en uitzicht op de tuin. De sfeer is industrieel met oases van groen, blond hout en warme kleuren.


Woningen voor mensen met somatische aandoening

De woningen voor bewoners met een somatische aandoening zijn alle in de Plaatwerkerij gehuisvest. Een breed woonkamerparcours tussen de woningen biedt ruimte met luie zitplekken, een open haard en een huiskamertafel. Er is veel aandacht besteed aan ruimte om te ontmoeten en zo vereenzaming tegen te gaan. Op de bovenste verdieping zijn de originele stalen spanten zichtbaar. Het interieur is een combinatie van bonkig en aaibaar. Er zijn blauwstalen elementen met een stoere uitstraling naast zachte, met wol beklede leunstoelen. De voordeuren van de woningen zijn twee aan twee gegroepeerd met ertussen een wand voorzien van houten pennen. Hier kan de bewoner kunst of persoonlijke spullen plaatsen en zo de plek eigen maken. 

De woningen voor somatische bewoners zijn ruim. Een functionele ruimtedeler helpt bij de praktische indeling om zit- en slaapgedeelte te scheiden. Bij de pantry is ruimte voor een eettafel. De woningen beschikken over een eigen royale badkamer met ruimte voor een brancard. De woningen zijn voorzien van geintegreerde kasten met veel bergruimte. De bewoner moet immers hier zijn hele hebben en houden kwijt kunnen.

In de woningen is het kleurenpalet zo neutraal mogelijk gehouden zodat de bewoner zelf de sfeer kan bepalen. De pantry, badkamer en kastelementen zijn in een lichte zandkleur uitgevoerd. De lambrisering op de zijwand achter het bed heeft een donkere tint gekregen. Op de vloeren is 'houten’ parket toegepast. 
Er is bewust kleurcontrast toegepast tussen vloer/wand en deur/wand. Slechtziende bewoners hebben behoefte aan duidelijk onderscheid. Kleurcontrast helpt ze zich te oriënteren en beperkt daarmee het risico op valongelukken.


De groepswoningen

De vertrekken voor psychogeriatrische (PG) zorg zijn ondergebracht in de nieuwbouw. Met z’n achten delen de bewoners een woning. Om de demente bewoner zo veel mogelijk cognitief te ondersteunen is gezocht naar een opzet die intuïtief herkend wordt. Vandaar een woningindeling die teruggrijpt naar de nomaliteit van weleer: een huis met een entree, een (gezamenlijk) woonkamer, een eetkeuken en 8 slaapkamers, elk voorzien van een eigen badkamer. 
De 6 huizen zijn verdeeld over twee lagen en liggen om een wintertuin, een binnenruimte met buitenkarakter. Van hieruit krijgen krijgt de bewoners toegang tot de woningen, er zijn ‘voortuinen’ of balkons in en aan deze ruimte en de bewoners kunnen hier veilig en beschut voor weer en wind struinen in het groen.


Elk huis heeft een eigen karakter gekregen. De sfeer is warm en huiselijk; Scandinavisch modern met een klassiek tintje. De meubels zijn huiselijk en dat ze verpleeghuisbestendig zijn is niet zichtbaar. Veel aandacht is besteed aan de verscheidenheid in tactiliteit van de gebruikte materialen om zo demente bewoner te stimuleren. De tastzin is immers het enige zintuig dat niet door ouderdom wordt aangetast.


Om het dagritme van de demente bewoners te ondersteunen zijn de woonkamers voorzien van dynamische verlichting, het lichtniveau en sterkte volgen de natuurlijke gang van de dag.


Huiselijk

De gangwanden zijn voorzien van lambrisering waarachter de installaties schuilgaan, onzichtbaar en makkelijk bereikbaar. Onderhoud kan gedaan worden zonder veroorzakend op de kamer.


Zorghulpmiddelen zijn vaak de sfeerverstoorders in een verpleeghuis, ze geven alles behalve een thuisgevoel. Daarom zijn de somatische woningen en de PG kamers voorzien van een onopvallend tilliftsysteem dat elke punt in de kamer kan bereiken. De liftmotor met harnas is handig weg te werken in een kast in de badkamer, klaar voor gebruik. Ook andere hulpmiddelen zijn op de kamers goed uit het zicht op te bergen maar binnen handbereik, tot aan de desinfectiezeeppomp toe. 
Noodknop, intercom, elektra, data en de motor van het bed zijn weggewerkt in de lambrisering in het slaapgedeelte van de kamers. De panelen zijn onderling uitwisselbaar waardoor grote vrijheid in inrichting is gewaarborgd.

Al met al is een thuis ontstaan voor de bewoners van in de karakteristieke Plaatwerkerij.

 

Publicaties

Scooldomein 2021 Goede Gesprekken 2

Zorgdomein NO.1, oktober 2020 p2-5
Archdaily.com
Archdaily.br
Quartier Architektur 2019
Premier Construction Mag p 57-61
PI #1-feb. maart 2018-p8-13
Stedebouw & architectuur.nl maart 2020 De scheldehof, méér dan een zorgcentrum
PI Online
Architectenweb
Duurzaamgebouwd.nl
Stedebouw & architectuur.nl maart 2018 Nieuwbouw én transformatie vormen integraal stukje Vlissingen
ArchitectuurNL 1/18 p20-24
Gawalo jan feb 2017
MedAmbiente #4-oktober 2016-p31-33
Vastgoedjournaal 19 december 2019

 

Uit de juryoordeel van De Gouden Piramide:
“Voor een vergrijzende stad als Vlissingen is woonzorgcentrum Scheldehof een geschenk”… “Voor ongeveer honderd somatische en psychogeriatrische patiënten is een woonomgeving gerealiseerd die ver uitstijgt boven de medische entourage van het gemiddelde verpleeghuis. De architectuur, met name van het interieur, draagt daar aanzienlijk aan bij. De jury is onder de indruk van de inlevingsvermogen waarmee WVO Zorg en atelier PRO dat voor elkaar hebben gekregen. Zorgvoorzieningen zijn zo veel mogelijk onttrokken aan de waarneming. Kunstwerken en meubilair in de gezamenlijke ruimtes zijn met veel gevoel geselecteerd. Het resultaat getuigt van bezieling in de samenwerking tussen de opdrachtgever en zijn architecten”.

 

  • Wat hebben we gedaan?
  • Entreegebied
  • Restaurant op de begane grond
  • Restaurant
  • Restaurant (foto Madalina Baghiceanu)
  • De stalen industriële constructie blijft zichtbaar
  • Woonkamer parcour in plaats van gangen, met geheugenwanden naast de woningingangen. Hier kunnen straks persoonlijke attributen van vroeger worden opgehangen.
  • De installaties zijn verborgen achter de lambriseringen zodat de bewoners geen hinder ondervinden van onderhoud. (©Kenniscentrum 60plus)
  • Trap & Psychogeriatrische woonkamer in Nieuwbouw
  • Interieurarchitect Thijs legt uit (©Kenniscentrum 60plus)
  • Wintertuin in de nieuwbouw
  • Exterieur